شریعتی: بِسم الله الرَّحمن الرَّحیم اللَّهمَّ صَلِّ علی محمّدٍ وَ آل محمَّدٍ وَ عجِّل فَرجَهم اللَهُمَّ إنِّى أَسْأَلُکَ إیمَانًا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِى خانم‌ها و آقایان مخاطبان جان در هر کجا که هستید به شما سلام می‌کنم این‌جا تهران و این سمت خداست که تقدیم نگاه شما می‌شود به همه‌ی عزیزانی که تکرار برنامه‌ی ما را می‌بینند یا صدای ما را از رادیو معارف می‌شنوند هم سلام می‌کنم مخاطبان خوب شبکه‌ی جهانی ولایت شبکه‌ی افق شبکه‌ی جام جم خوشحالیم که امروز هم در کنار شما هستیم همراه شما هستیم و با افتخار در محضر حاج آقا عاملی عزیزمان سلام علیکم خیلی خوش آمدید.
بسم الله الرحمن الرحیم
حجت الاسلام عاملی: و علیکم السلام و رحمة الله خسته نباشید عرض می‌کنم خدمت حضرت عالی و همکاران محترم و مکرم مخصوصاً عرض ادب و احترام دارم محضر هموطنان عزیزم در جای جای ایران عزیزمان و از خدای متعال می‌خواهم سطح اقتدار کشورمان را روز افزون کند در این لحظه‌های بسیار مبارک مخصوصاً در ماه شعبان و خاصه که ماه رمضان سفره‌ی بزرگ الهی در پیش است. خدای متعال با عنایات خاصه از همه‌ی ما پذیرایی کند و ما را بپذیرد.
شریعتی: الهی آمین حالتان چه‌طور است؟
حجت الاسلام عاملی: خدا را شکر.
شریعتی: الهی شکر مردم اردبیل حال‌شان خوب است؟
حجت الاسلام عاملی: خدا را شکر.
شریعتی: الحمدالله امسال بارش‌ها هم خوب بوده است؟
حجت الاسلام عاملی: بله همین‌طور است.
شریعتی: الحمدالله.
حجت الاسلام عاملی: بَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ
شریعتی: خیلی هم خوب خیلی هم خوب، انشاالله که همه جای مملکت عزیز و ایران سرافراز اسلامی آباد باشد و امیدوارم بارندگی و باران رحمت الهی بر همه جا ببارد و اوضاع کشاورزی هم خوب باشد مردم عزیزمان در صحت و سلامت و عافیت باشند به تک تک‌شان با دل و جان سلام می‌کنم یک بحثی داشتیم که یک وقفه‌ای افتاد با حاج آقا عاملی و آن هم بحث مراقبت‌ها و استفاده از فرصت‌ها بود از فرصت رجب از فرصت شعبان المعظم چگونه استفاده کنیم تا به ماه مبارک رمضان برسیم هر کدام از این زمان‌ها یک ظرفی است برای بهره‌مندی ما و رسیدن به آن کمال مطلوب خدمت شما هستیم و بحث امروز شما را می‌شنویم.
حجت الاسلام عاملی: بسم الله الرحمن الرحیم قرار شد ما به یک سفر معنوی برویم که خدای متعال برای ما تدارک دیده است اولش در رجب شروع می‌شود و آخرش در عید لقاء الله است عید قربان به اتمام می‌رسد و عید فطر خودش مقدمه است برا ی حضرت امام فرمودند: آن عید ضیافت الله است و ضیافت مقدمه است که ما استعداد پیدا کنیم برای لقاء یعنی به حوزه‌ی مشاهده‌ی جمال حضرت حق برسیم.
شریعتی: یعنی از رجب شروع می‌شود تا ذی‌حجه.
حجت الاسلام عاملی: بله این سفر یک سفر معنوی است و ظهور ربوبیت خداست رب و ربوبیت خدا در این سه ماه به طور خاص ظهور کرده ما را فراموش نکرده است برای ما برنامه ریزی کرده است و در این سفرمعنوی ما باید توشه‌ی نه ماه خودمان را بگیریم به تعبیر حافظ:
نگویمت که همه ساله مِی پرستی کن***سه ماه مِی خور و نُه ماه پارسا می‌باش
معلوم می‌شود که حافظ هم به آن‌جا رسیده است خصوصیت زمانی را لحاظ کرده است المناسبات الزمانيه هي من ام‌المناسبات یعنی در سیر و سلوک در واردات قلبی لحاظ خصوصیات زمانی محشر است یک وقتی شب جمعه است از دست ندهید یک وقتی شب نیمه‌ی شعبان است یک وقت سیزده رجب است ایام التشریق است شب‌های قدر است ماه مبارک رمضان است رجب است این خصوصیت‌ها… جمعه است خصوصیات را نباید از دست داد در این باب در این سه ماه مخصوصاً با مراقبت می‌شود به عنایات خدا یعنی وظیفه‌ی ما در این سه ماه این است که حال ما فرق کند با ایام دیگر یک وقتی بحث می‌کنم حالات معصومین در این سه ماه در روایات اشاره شده است حالات روحی آن‌ها. با مراقبت می‌شود به جاهای بسیار خوبی رسید مخصوصاً در ماه رمضان که دیگر خدای متعال در جهنم را بسته است و شیاطین را غل و زنجیر کشیده است چنان سفره را باز کرده است که یک آیه یک ختم قرآن است یعنی پذیرایی استثنایی استثنایی، و من این‌جا یک توصیه‌ای دارم به مسئولین فرهنگی کشور و هم‌چنین به ملت عزیزمان ما قرار است که جشن بگیریم برای یک امری چه جشنی بالاتر از ماه رمضان چه جشنی بالاتر از عنایتی که خدای متعال برای ما درست کرده است؟ در ماه رمضان چرا ما نباید قبل از ماه رمضان جشن‌های بزرگی را راه نیندازیم قرآن نازل شده است این جشن ندارد؟ خوشحالی ندارد؟ نوعاً جشن می‌گیریم برای یک توفیقاتی یا خانوادگی یا شخصی یا کشوری، کشورهای دیگر مثل ما نیستند دو هفته مانده یا سه هفته مانده به ماه رمضان…
شریعتی: اصلاً حال و هوا عوض می‌شود.
حجت الاسلام عاملی: اصلاً آن‌قدر آذین بندی می‌شود اقدامات خوبی می‌شود اهل بازار کسبه بسیاری از این‌ها یک تخفیفات خاصی درست می‌کنند بازارهای مخصوصی درست می‌کنند برای این‌که روزگی است آن که روزه می‌گیرد او جزء شعائر خداست ان‌هایی که به حج می‌روند خدا اسم‌شان را خدا شعائر می‌گذارد این‌ها مهمانان خدا هستند اهانت این‌ها خیلی خطرناک است چه‌قدر خوب است که توفیقاتی که یک آیه یک ختم قرآن است این جشن ندارد؟ وقتی که در شب قدر می‌گوید: خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ این جشن ندارد؟ فضای سرور فضای توجه به نعمت این باید جایش را باز کند در کشور ما قبل از ماه مبارک رمضان سفره‌ی ماه رمضان قابل توصیف نیست رمضان اسم خداست چرا اسم خودش را گذاشته است؟ تا بگوید که سفره مظهر لا حدی من است یعنی عنایت لاحدی به سراغ شما آمده است اگر قابلیتش را داشته باشید یک کسی روزه‌اش را خورده بود حضرت گفت این کار را می‌کنی و معادل این روز هم روزه‌اش را می‌گیری وقتی که رفت حضرت فرمود: و مِن عِینِ ؟08:37 الیُوم از کجا می‌تواند دیگر یک هم‌چنین روزی را پیدا کند؟ مثل این روز را روزه بگیر وقتی که رفت گفت مثل این روز از کجا می‌تواند پیدا کند؟
شریعتی: دیگر تکرار نمی‌شود.
حجت الاسلام عاملی: تکرار نمی‌شود چه عنایتی شده که حضرت فرمود رمضان را این‌طوری ساده نگیرید جاء رمضان ذهب رمضان و الّا مستحب است کفاره بدهی ماه رمضان با حرمت با احترام یعنی خدا این‌طوری به استقبال ما آمده است این جشن ندارد؟ در کشور یعنی مجالس استقبال از رمضان برگزار شود آن‌جا فضیلت روزه فضیلت ماه رمضان تبیین عنایات الهی…
شریعتی: حالا امسال هم حاج آقا یک اتفاق خوبی که افتاده است بهار بندگی با بهار طبیعت همراه شده است بهار در بهار است دیگر بهانه‌اش هم هست در واقع.
حجت الاسلام عاملی: همین‌طور هم هست زمین که زنده می‌شود عنایتی است در آن‌جا واقعاً همین‌طور است حالا وظیفه‌ی اصلی استفاده کنیم از این سه ماه مسئله‌ی مراقبت است هر وقت آقای پهلوانی می‌گویند که هر وقت سوال کردم از علامه که کسی کار می‌کند به جایی نمی‌رسد این علتش چیست؟ من خودم هم که به این خیلی حساس بودم مرحوم آقای پهلوانی می‌گویند که علامه طباطبایی هر وقت سؤال می‌کردیم چه در اصلاح عمل ما وقتی تلاش می‌کنیم نتیجه نمی‌گیریم وقتی می‌گفتیم علتش چیست؟ فرمودند علت عمده نداشتن مراقبت صحیح است و خودش می‌فرمود هر وقت مراقبتم دقیق‌تر است آن شب مشاهداتم صاف‌تر و زلال‌تر است در شب، مراقبه چیست؟ مراقبه می‌گویند کشیک نفس کشیدن است حضرت آیت الله حسن‌زاده‌ی آملی می‌فرمایند که یک وقتی ما از ایشان خواستیم یک دستور العملی برای همیشه بدهند که ما روی آن کار کنیم فرمودند از اهم امور همت در طهارت در تمام امور بعد از آن کشیک نفس کشیدن، بعد این شعر را خواندند: مراقبت یعنی این:
پاسبان حرم دل شده‌ام شب همه شب***تا در این پرده جز اندیشه‌ی او نگذارم
دیگر این مطلب را تمام کردند بنده عرض می‌کنم مطلب همان است من هم یک چیزی اضافه کنم مراقبه این است که دقت کنی کجا ممکن است خدا خِر شما را بگیرد آن‌جا را درست کنید ؟؟درستش کن یکی از علما شاگردش تا ایراد فقهی می‌گرفت اسامی افراد را می‌آورد می‌گفت که قضیه را شخصی نکن شاگرد آقای میبدی بود آقای میبدی شاگرد حاج ابوالحسن قمی بود حاج ابوالحسن قمی امام می‌گوید که من دیدم در نماز رنگش محسوساً زرد می‌شد و خطیب بزرگ قم به او گفته بود که حاج ؟؟ انصاری ما خیال کردیم حاج ابوالحسن قمی بشر است بعد متوجه شدیم ملک است ببین شاگردش را چه‌طور تشخیص داده است شاگردش می‌گفت آقا قضیه را شخصی نکن کجاها خراب کردید حقوق مردم در اموالت هست؟ یا خدای ناکرده مال حرامی را از یک جایی قاطی اموال خودت کردی مشغول الذمه‌ی بچه‌های خودت شدی؟ كَسبُ الحَرام يَبينُ فِي الذُّرِيَّةِ در روایات است مال حرام خودش را در بچه‌ها نشان می‌دهد الان بچه بزرگ شده بیست ساله شده ساعت دو بعد از نصف شب آمده است منزل پدر و مادر می‌گویند چرا الان آمدی؟ تمام شیشه‌ها را می‌شکند می‌رود بیرون ساعت دو، می‌گوید شما می‌خواهید من را محدود کنید.
شریعتی: خدا برای هیچ خانواده‌ای نیاورد.
حجت الاسلام عاملی: پدر، مادر، از کجای ایران بلند شدند آمدند سراغ ما گریه می‌کنند حاج آقا آرزوی ما بچه‌های ما هستند دختر پسر این روحیه را دارند حالا ما چه کنیم؟ آن‌جا را باید درست کرد آن‌جا که خدا اگر سؤال کند جواب نداری جایی که خدا سؤال کند آرزوی مرگ داری آن‌جا را الان درست کنی
شریعتی: یک کسی می‌گفت هر وقت تصمیم می‌گیری یک کاری را انجام بدهی جواب آن را از قبل آماده کن اگر جواب داری برو انجام بده.
حجت الاسلام عاملی: در روایت است فَأعِدَّ لَهُ جَواباً. هر کاری می‌خواهی بکنی فَأعِدَّ لَهُ جَواباً اول جواب آماده کن حضرت آیت الله میانجی فرمودند ما خیلی اصرار می‌کردیم به علامه فلان کتاب را درسش را به ما بگو نمی‌گفت، وقتی اصرار ما اثر گذاشت گفت من هنوز برای خدا جوابی آماده نکردم تا عمر طلبه‌ها را با کتابی ضایع کنم که خودم به آن اعتقاد ندارم شرح عضدی را مقدس اردبیلی به صاحب مدارک درس گفته است حاشیه زدند ولی چند صفحه خالی خالی است حاشیه نزدند معلوم است آن‌جا را نخواندند شیخ علی فرزند ؟؟؟ می‌گوید از پدر پرسیدم چرا این‌جا را حاشیه نزدید؟ گفت مقدس اردبیلی این‌جا را نخواند گفتیم چرا این‌جا را نمی‌خوانی؟ گفت این‌جا دخیل در اجتهاد نیست. می‌ترسم خدا یقه‌ی مرا بگیرد بگوید چرا وقت طلبه‌ها را با چیزی ضایع کردی؟
شریعتی: یعنی این‌قدر حساسیت؟
حجت الاسلام عاملی: بله، حساسیت از هر دو طرف، حضرت امام می‌فرمودند که مقدس اردبیلی بین تقوا و جرات در فتوا جمع کرده است. جرات در فتوا جایی که یقین ندارم این‌جا تکلیف الزامی است من چه‌طور می‌توان بر ذمه‌ی مردم الزام کنم که این کار را انجام دهید؟
شریعتی: فتوا دادن هم خیلی کار سختی است خیلی کار خطرناکی است.
حجت الاسلام عاملی: صاحب جواهر اسمش را گذاشته است المشکک فی کل امر بدیهی، آخر تقوا اجازه نمی‌دهد انسان این شکلی باشد اما ببینید چه عجیب بوده است بین تقوا و جرات در فتوا جمع کرده که صاحب جواهر می‌گوید المشکک فی کل امر بدیهی اسمش را گذاشته است. حالا ما را جای دیگر بردید برگردیم به مطلب، در این سه ماه حضرت آقای شریعتی خدا آن‌قدر تنازلات دارد چه تنازلی بالاتر از این‌که می‌گوید أنا جليس من جالسني و مطيع من أطاعني اصلاً خدای متعال در هر لحظه با ما تنازل دارد خدای ذات لا یتناهی قدرت لا یتناهی علم لا یتناهی که تمام کائنات غیب است در ذات او، ما چه می‌توانیم بگوییم روایت است این؟ حالا هر لحظه تنازل را نگاه کنید امام صادق می‌فرماید: إنّ الربّ تبارك و تعالى ينزل أمره كلّ ليلة جمعة إلى السماء الدنيا خدای متعال هر شب جمعه تنازل می‌کند به سماء دنیا این معنا دارد، خدا مکان ندارد متحیز مکان نیست از این‌جا برود آن‌جا این‌ها نیست یعنی یک در رحمت خاصی را باز می‌کند آن شب برای بندگان خدا این‌که عرب‌ها و کشورهای اسلامی جمعه را به هم تبریک می‌گویند این عیب است در ما، ما اصلاً تبریک نمی‌گوییم سیل تبریک است روز جمعه همه به هم می‌فرستند این جمعه مبارک‌تان باشد چرا؟ چون نزول رحمت از شب جمعه شروع می‌شود تا غروب جمعه، فِي أَوَّلِ اَللَّيْلِ و فی كُلَّ لَيْلَةٍ فِي اَلثُّلُثِ اَلْأَخِيرِ در هر شبی در ثلث آخر شب که به آن می‌گویند وقت سحر، طوسی می‌گوید وقت سحر است وقت مبارکون، و امامه ملکون در مقابل خدا یک فرشته است که اعلام می‌کند هل من تائب فأتوب عليه؟ هل من مستغفر فأغفر له؟ ندا می‌زند یعنی گدا که باید برود سراغ غنی، غنی آمده است سراغ گدا. ندا می‌کند اگر من را مذمت نکنند التماس می‌کند این‌که خدا می‌گوید أنا جليس من جالسني حضرت آقای پهلوانی این‌جا یک مطلب خیلی جالبی دارد می‌گوید هر کسی که در حال ذکر است در حال مجالست با خداست. چون روایت است که أنا جلیس من ذکرني ذکر یعنی مطالعه‌ی جمال حق أَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي مطالعه‌ی جمال حضرت حق، تو که خدا را ذکر کردی خدا برمی‌گردد تو را ذکر می‌کند ذکر الله اکبر این از آن بالاتر است
شریعتی: و این مجالست است؟
حجت الاسلام عاملی: این مجالست است آقای پهلوانی می‌گوید به علامه طباطبایی گفتم که معنی این جمله چیست؟ أنا جلیس من ذکرني علامه ببین چه‌قدر عجیب اشراف داشته است به قرآن! فرمود که خداوند به مضمون آیه‌ی شریفه‌ی وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنْتُم جلیس با ما است دیگر، همیشه و هر لحظه جلیس با ما است پس آنی که در رجب یا در شب جمعه یا در جای دیگر می‌گوید أنا جلیس من جالسني آن یک جلوس ویژه است آن یک عنایت ویژه است آن لحظه استعداد دارد برای استجابت دعا، چون لحظات استجابت دعا باید از طریق معصور فهمیده شود.
شریعتی: خب معیت هم یک چیزی است که مجالست بالاتر از آن است دیگر. یعنی در آن یک بده بستانی هست.
حجت الاسلام عاملی: تعبیر مجالست ابلغ است.
شریعتی: بالاتر است
حجت الاسلام عاملی: وَهُوَ مَعَكُمْ یعنی هر لحظه باید… اصلاً جای خلوت نداریم آقای حسن‌زاده‌ی آملی می‌گفتند اصلاً خلوت مسما ندارد کجا را می‌خواهی بگویی خلوت است آن وقت ایشان می‌گفت که وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنْتُم یعنی با همه خدا جلیس است ولی منظور از جلوس این‌جاها نوع خاصی از علامه می‌گوید قرب الهی است به اعتبار ذاکر که به ذکر قلبی متذکر است یا ذکر لفظی؟ آن نوع جلوس را درست می‌کند. و نیز به اعتبار کیفیت ذکر و ذاکر، من عرض می‌کنم به اعتبار زمان، در رجب که زمان را لحاظ کرده است و گفته که أنا جلیس من جالسني یک نکته‌ای را این‌جا عرض می‌کنم اما اگر بروید با خدای متعال همنشین شوید همنشینی دیگری را مشتری می‌شوید؟
شریعتی: اگر بچشیم قطعاً نه.
حجت الاسلام عاملی: آن جمال را ببینید مشتری جمال دیگری می‌شوید؟ این در روایت فتوا شده که ممکن است خدایا کسی لذت محبت تو را بچشد فاذ رام منک عوضا فَرامَ مِنْكَ بَدَلاً فرام منک حولا حولا یعنی برگشتن ممکن است یک وقتی با تو نشست و برخاست داشته باشد دنبال عوض دیگر برود الان عوض آمده است اداره دنیا چشمکش را دارد می‌زند رشوه را نشان می‌دهد چه معامله‌ای کردیم معلوم است که اصلاً آن‌جا را ندیده‌ایم. آن‌جا را کسی ببیند مشتری بهشت هم نمی‌شود شیرینی به کسی بده که محبت نچشیده بهشت به خاطر این‌که از دست خداست حارث مشتری بهشت است حالا این روایت را ببینید چه‌قدر عجیب است این روایت در حدیث معراج است خدا عنایتی که به محب خودش می‌کند می‌فرماید: فاُناجیه خودم نجوا را شروع می‌کنم في ظلم اللیل و نور النّهار در تاریکی شب و در روز الهاماتی که می‌شود احساساتی که القا می‌شود حال خاصی که به شما دست می‌دهد آن نجوای خداست. آن پذیرایی خداست. یک آن می‌بینی که عروج کرد اقای کربلایی می‌گویند من کنار آقای انصاری نشسته بودم یک آقایی منبر بود سخنرانی عرفانی داشت من یک آن سبکی ویژه پیدا کردم خودم در درون خودم آقای انصاری فوراً به من گفت آقای کربلایی رحمت نازل شد آن هست نجوا. عرضم این است حتی ینقطع حدیثه مع المخلوقین و مجالسته معهم من که نجوا را شروع کنم بنده‌ی من دیگر مجالست با بقیه را کنا ر می‌گذارد حدیث با دیگران را کنار می‌گذارد حتی ینقطع حدیثه با دیگران حرف بزند دیگر این‌طور نیست. مجالسته معهم دیگر طبیعی است جناب بسطامه می‌گوید که من سی سال بین مردم بودم با مردم مصاحبت کردم آن‌ها گمان می‌کردند که من با آن‌ها هستم ولی من فقط با خدایم بودم من با آن‌ها نبودم من جز با خدا نبودم یک روایت تکان دهنده می‌خوانم خدا به روح که وقتی از بدن خارج می‌شود این معنا دارد می‌گوید که چه‌طور دنیا را ترک کردی؟ روح می‌گوید إِلَهِی وَ سَیِّدِی، وَ عِزَّتِکَ وَ جَلالِکَ لا عِلْمَ لِی بِالدُّنْیا من اصلاً دنیا را ندیدم أنَا مُنْذُ خَلَقْتَنِی خائِفٌ مِنْكَ از روزی که من را خلق کردی آن حقیقت روح را می‌گوید فقط به تو نگاه می‌کردم من فقط از تو خائف بودم این خوفی که این‌جا می‌گوید خوفی است که ناشی از معرفت است می‌گوید خدایا از روزی که تو من را خلق کردی من از خوف تو فقط به تو نگاه کردم جای دیگر را من ندیدم.
شریعتی: عجیب است واقعاً.
حجت الاسلام عاملی: خدا می‌گوید: صَدَقْتَ كُنْتَ بِجَسَدِكَ فِی الدُّنْیا وَرُوحُكَ مَعِی…
شریعتی: جسمت جسدت در دنیا بوده روحت با ما بوده است.
حجت الاسلام عاملی: در نهج البلاغه هم هست و صَحِبوا الدُّنيا بأبدانٍ أرواحُها مُعلَّقَةٌ بالمَحلِّ الأعلى صحبو الدنیا با مردم مصاحبت داشتم بأبدانٍ أرواحُها مُعلَّقَةٌ بالمَحلِّ الأعلی
شریعتی: تا آن‌جایی که حضرت می‌فرمایند که اگر تقدیرشان و عجل‌شان نبود هر آینه روح‌شان پرواز می‌کرد و می‌رفت.
حجت الاسلام عاملی: احسنتم، این است که می‌گوید از روزی که من را خلق کردی من فقط از تو خوف داشتم یعنی خشیت تو را داشتم این‌جا من یک جمله‌ای عرض می‌کنم از علامه، آن قدر خوشم می‌آید می‌گوید که عارف نه از قیامت علامه طباطبایی می‌گوید عارف نه از قیامت بلکه از خدای قیامت می‌ترسد این آیه را می‌خواند: إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا نمی‌گوید از یوم إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا چه‌قدر عالی گفته است إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا این‌که ملائکه هم خوف دارند خدا چه‌قدر در قرآن گفته است یخافون ربّهم این‌ها گناه نکردند که پس خوف‌شان از جهنم نیست خوف‌شان از مقام خداست.
شریعتی: از عظمت خداست.
حجت الاسلام عاملی: إِنَّا نَخَافُ مِنْ رَبِّنَا يَوْمًا عَبُوسًا قَمْطَرِيرًا در قرآن هم گفته است مقام خدا که بیاید به دنبالش ادب هم می‌آید یک پارچه می‌شود انسان در این دنیا ادب، می‌شود نزاکت، حالا در دعایی رسیده که گفته من فقط تو را دیدم چیز دیگری ندیدم روح که می‌گوید آن را می‌خواهم تأیید شود آن‌قدر این حدیث عالی است که والخلق دعاست این دعاها اسراری دارد ما قدر دعاها را ندانستیم خیالک کردیم که همین‌طوری حاجتی بخوانیم و توسلی بخوانیم و برویم. گاهی من جلد دعای بحار را از اول تا آخرش می‌خوانم تا آن تیکه‌ها را پیدا کنم آن‌جا. یک اشاراتی شده است ببینید یکی این است وَ اَلْخَلْقُ مُطِيعٌ لَكَ خَاشِعٌ مِنْ خَوْفِكَ لاَ يُرَى فِيهِ نُورٌ إِلاَّ نُورُكَ وَ لاَ يُسْمَعُ فِيهِ صَوْتٌ إِلاَّ سمعك [صَوْتُكَ] در کلّ کائنات یک نوری هست آن هم نور تو است. در کل کائنات یک صدا هست آن هم صدای تو است. بقیه همه سایه است چه‌قدر دعای خوبی است
شریعتی: چه‌قدر خوب!
حجت الاسلام عاملی: محشر کرده است این‌جا، خب حالا کسی که بیاید فقط آن نور را ببیند دیگر خودش را نمی‌بیند دیگر هیچ وقت أنا أنا نمی‌گوید منیت نمی‌گوید مرحوم علامه طباطبایی می‌گویند کسی که توجه دارد به مقام احدیت. مقام احدیت یعنی تمام وحدات جمع شده است و شده است احدیت. این‌جا دیگر غیر از احد چیزی را نمی‌بیند حالا امیر المومنین هم این‌جا یک مطلبی دارد راجع به ذکر آن قدر شیرین است برای اهلش فوق العاده است می‌گوید: و لَن تَذكُرَهُ حقيقةَ الذِّكرِ حتّى تَنسى نَفسَكَ فی ذکرک زمانی به حقیقت ذکر رسیده است که خودت را نبینی یعنی توجه به ذات رفت. توجه به حق آن زمانی است که توجه به ذات دیگر نیست. عجیب است امیرالمومنین جلوه‌های عرفانی در کلام امیرالمومنین جمع بشود تکه‌ها ناب ناب دارد. کسی نفهمید که امیرالمومنین در چه اوجی از عرفان بوده است و لَن تَذكُرَهُ حقيقةَ الذِّكرِ حتّى تَنسى نَفسَكَ فی ذکرک در ذکر دیگر خودت فراموش شوی و تَفقِدَها في أمرِكَ خودت را گم کنی فی امرک در هیچ امری دیگر از خودت اثری نیست نیست که هستی همه در نیستی است. هیچم و هیچ که در هیچ نظر فرمایی فرق عارف و عامی در این‌جاست عارف همه جا را که نگاه می‌کند می‌بیند خدا همه جا را پر کرده است. فسبحانک این‌که در دعا هم میخوانی اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ وَ بِأَسْمَائِكَ الَّتِي مَلَأَتْ أَرْكَانَ كُلِّ شَيْءٍ . فسُبحانَکَ مَلأتَ کُلّ شیٍ این هم در دعاها است امیرالمومنین در دعاهایش می‌گوید یعنی خدایا غیر از تو هیچ چیز نیست اصلاً درعالم نیست کما این‌که وحدت شراب ناب است وحدت که می‌گویند لذت از آن‌جا به بعد شروع می‌شود جلوه‌ها از آن‌جا عوض می‌شود مَلأتَ کُلّ شیٍ می‌دانی یعنی چه؟ جای خالی نیست که آن جای خالی را شریک بگیرد تا شرک درست شود.
شریعتی: به صحرا بنگرم صحراتو بینم *به دریا بنگرم دریاتو بینم *به هر جا بنگرم کوه و در و دشت* نشان از قامت رعناتو بینم هر جا نگاه می‌کنی اوست منتها حاج آقا این یک عینک خاصی می‌خواهد دیگر یعنی ما که این‌طوری حس نمی‌کنیم.
حجت الاسلام عاملی: گفتنش آسان است اما بعضی از ریاضت‌ها به جایی می‌رسد که می‌بیند اصلا کارکن در عالم جز خدا نیست آن‌جا می‌گوید که الهی وَ بِیَدِكَ لا بِیَدِ غَیْرِكَ زِیَادَتِی وَ نَقْصِی وَ نَفْعِی وَ ضَرِّی وقتی به وحدت رسید همّ آن هم، همّ واحد می‌شود وَأَوْرَادِى كُلُّهَا وِرْداً وَاحِداً وردش هم ورد واحد می‌شود. همّ آن می‌شود همّ واحد، شغلش می‌شود شغل واحد، إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ لَمَشْغُولٌ مومن مشغول است.*مستم کن آن چنان که ندانم ز بیخودی *در عرصهٔ خیال که آمد، کدام رفت* یک جمله‌ای می‌گویم که عزیزان لذت ببرند آقای پهلوانی می‌گفت که علامه طباطبایی از گفتار ولو بسیار مفید هم باشد امتناع داشت ساکت می‌ماند سکوتش از کلامش بیشتر بود إنّ المومن مشغول است را می‌گویم اگر کسی خدمتش بود سؤال نمی‌کرد ایشان صد در صد ساکت می‌نشست سرش را پایین می‌انداخت و در زبان با خودش گفت و گو داشت.
شریعتی: یعنی چه؟
حجت الاسلام عاملی: عالمی داشت. آقا میرزای شیرازی را آقای بهجت گفت سؤال کردم از او آقا کجا می‌روی؟ گفت بگذارید فکر کنم بگویم آقای بهجت گفت در فکر بود در آن فکر، می‌گوید که ساکت بود و در زبان با خود گفت و گو کرد. یعنی وارد عوالمی از جمال حضرت حق وارد شده بود آن وقت یک روز آقای پهلوانی می‌گویند ما محضرش می‌رسیدیم سؤال می‌کردیم و می‌نوشتیم ثمرات الحیاة را آقای پهلوانی نوشته خیلی کتاب خوبی است از او سؤال کرده است نوشته است.
شریعتی: پاسخ‌ها حضرت علامه را نوشته است.
حجت الاسلام عاملی: یک روز گفتیم که آقا همیشه ما سوال می‌کنیم و شما جواب می‌دهی دیگر امروز سبک را عوض کنیم شما خودتان شروع کنید برای ما صحبت کنید. ببینید چه عظمتی داشته است! تا این را گفتیم ایشان مقداری تأمّل کرد گفت: بنده هر وقت در فکر شوم به تمنای کسی بخواهم سخن بگویم هر چه دارم فراموش می‌کنم. عجیب است! علامه‌ی دهر! چه انسی داشته! چه الفتی داشته! چه خلوتی داشته!
شریعتی: چه‌قدر در محضرمی‌دیده خودش را.
حجت الاسلام عاملی: چه اتصالی داشته است! و لذا عارف وقتی لذت خودش را می‌بیند لذت انسان‌های عامی را می‌بیند جنون می‌گیرد که لذات مقطعی چیست؟ که عمر نفیس را انسان با این‌ها حرص می‌کند. هر چه دارم فراموش می‌کنم گویا هیچ نمی‌دانم آقای پهلوانی می‌گوید که هر چه اسرار کردیم هیچ حرف نزد. آخر سر باز به روال سابق ما شروع کردیم. خدا رحمت کند آقای امینی را، آقای امینی می‌گوید حضرت امام و علامه را دعوت کردم خانه، مهمان من شدند سؤالاتم را شروع کردم گاهی به حضرت امام سؤال می‌کردم جواب می‌گفت، گاهی از علامه سؤال می‌کردم جواب می‌گفت، عمداً صورتم را نه این طرف گرفتم نه آن طرف وسط، سوالم را مطرح کردم نه حضرت امام حرف زد نه علامه، هر دو ساکت ماندند. اگر ما باشیم مثل بلبل شروع می‌کنیم تا آخر سر که لحظاتی گدشت یکی از آقایان گفت اگر آقا اجازه بدهند من مطالبی در این باب عرض می‌کنم. ببینید که انسان چه‌قدر قلبش بزرگ می‌شود فکرش بزرگ می‌شود خدا فرمود: من را زمین و آسمان نگرفت قلب مومن گرفت. لَعَصَّبْتُ عبدي المؤمنُ حضرت امام می‌گوید قلبی که از زمین و آسمان بزرگ‌تر است گاهی آن‌قدر کوچکش می‌کنیم که یک گنجشک آن را بخورد سیر نمی‌شود. بعد می‌گوید چه قلب تنگ و تاریکی دارد از این همه کمالات اکتفا کند به این‌که یک عبایی داشته باشد یک قبایی داشته باشد، یک لباسی داشته باشد.
شریعتی: همان بحث تشخصی که چند هفته قبل در مورد آن صحبت کردیم.
حجت الاسلام عاملی: بله، با خدا باید معامله کند اما در چشم دیگران تماشا کنند و مثلاً یک به به بگویند. خودش را معامله می‌کند با چند تحسین دنیوی در جهات مختلف، گاهی من مثلاً قلب‌شان پاک است دل‌شان پاک است می‌بینم دختر خانم سرش را باز کرده است، آن‌قدر غصه می‌خورم عوالمی اگر کشف بشود برای این دختر خانم که جایگاه خودش را در این عالم ببیند و تدبیر حکیمانه‌ی این عالم را نسبتش را با ذات خالق این عالم ببیند، ببینید این عالم هر چه‌قدر بزرگ شد مقصد بزرگ می‌شود مقصد هر چه‌قدر بزرگ شد خطا وحشتناک می‌شود کل کائنات برای بشر است چکیده‌ی این عالم می‌شود این انسان. جهان انسان شد و انسان جهانی*از این پاکیزه‌تر نبود بیانی. جناب شبستری می‌گوید. جهان انسان شد و انسان جهانی* ازاین پاکیزه‌تر نبود بیانی. کل کائنات برای تو درست شده است روزی که تو تمام می‌کنی در این عالم کل کائنات هم به هم می‌ریزد برای تو بود، وقتی کائنات بزرگ شد مقصد خیلی بزرگ است. بازی‌چه نمی‌شود.
شریعتی: من هم معلوم است که خیلی بزرگ هستم.
حجت الاسلام عاملی: آفرین احسنت! خَلَقْتُ الْأَشْیآءَ لِأَجْلِک، وَ خَلَقْتُک لِأَجْلی که تو را برای خودم ساختم حرمت داشته است برای تو، پس مقصد خیلی بزرگ است مقصد خلقت ما، هر وقت مقصد بزرگ شد آن‌جا کسی خطا کرد هزاران وای بر او، تا چشمش را می‌بندد متوجه می‌شود چه خطای بزرگی مرتکب شده است. آن وقت برای چه این خطا را مرتکب شده است؟ برای چندرغاز دنیا و رشوه‌ای یا چند تا تحسین، اما دیگر برگشتن نیست وَ لَا تَهینَ مَناس اول حرفی که می‌زند ربّ الرجوعونی ولی در دستگاه ربوبی شوخی نیست می‌گوید خدایا من را برگردانید برگردانید برگردانید. یک جمله‌ای را من عرض کنم که تمام کنم این بحث را آن تنازل خدا را صحبت کردیم که در این سه ماه چه‌قدر تنازل کرده آمده رحمتش به ما نزدیک شده است و ما را حساب کرده است بر ما حساب باز کرده است تنازل بالاتر از این نمی‌شود که از بعضی روایات استشمام می‌شود که خدا با ادبیات زمینی‌ها برای رساندن رحمتش با ما حرف زده است. یعنی گاهی بگویی التماس کرده است کم نگفتی. مثل این‌که مثلاً عرض می‌کنم فلان استغفار را در رجب کنید اگر آن را هزار بار تکرار کنید استغفر اللّه ذا الجلال و الإكرام من جميع الذنوب و الآثام با آن کار ندارم آن در تعبیر خدا آن‌قدر تاثیر دارد در انسان، می‌گوید اگر این کار را کردی تو را نبخشیدم فقال أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ این ادبیات دنیوی‌ها است خدا یعنی با چه زبانی با ما حرف زده است. ربوبیت من تعطیل می‌شود خدای تو نیستم اگر تو را نبخشم یعنی با چه زبانی بگوید که سفره، سفره‌ی مخصوصی است. این هم خودش نشان از آن تنازلات خاصی است که خداوند برای انسان درست کرده است انشاالله که ما کاری کنیم که خدای متعال با عنایات خاص از ما پذیرایی کند و آن روزی که لبیک می‌گوییم به ندای حق روزی باشد که به ما سلام خدا داده شود که سَلَامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوهَا خَالِدِينَ.
شریعتی: خیلی ممنون و متشکرم از شما حاج آقای عاملی، صحبت کردن از این حرف‌ها و دل‌انگیزی این ذکر و یاد مثل آن تصویر و صحنه‌ای می‌ماند که جلوی یک تشنه‌ای از آب بگویید، جلوی گرسنه از غذا بگویید، جلوی کسی که مشتاق خوردن شیرینی است شیرینی به او نشان بدهید تعارف کنید و آدم گاهی وقت‌ها از حلاوت این نکاتی که گفتید دهانش آب می‌افتد به تعبیر عامیانه و امیدوارم که با توصیه‌های، شما نکات شما، به برکت این ایام و به برکت این اعیاد و به برکت ضیافت الله ما هم بچشیم و دعای ما این باشد اذِقْنی فیهِ حَلاوَةَ ذِکرِک انشاالله، از حاج آقا عاملی عزیزمان صمیمانه ممنونیم و خیلی ممنون و متشکرم از لطف و عنایت و مرحمت شما آخر هفته‌ی خوبی انشاالله عزیزان‌مان داشته باشند در هر کجا که هستید انشاالله سلامت و عافیت باشید روزی نیست که ما پیام نداشته باشیم که برای شفای مریض‌ها، مریض‌های جسمی، مریض‌های روحی، برای عاقبت بخیری بچه‌ها، فرزندان‌مان، برای ازدواج جوان‌های‌مان، برای فرزنددار شدن زوج‌هایی که هم‌چنان چشم به راه فرزند هستند دعا نکنید، یعنی هر روز این دعاها هست و امیدوارم به برکت آیاتی که تا لحظاتی دیگر مشرف می‌شویم به محضرشان دعاهای‌تان بر درگاه استجابت باشد انشاالله. باز می‌گردیم در بخش دوم گفت و گوی‌مان با افتخار و با احترام همراه شما هستیم و در کنار شما، بفرمایید خواهش می‌کنم.
اللَّهمَّ صَلَّي علی مُحمَّدٍ وَ آل مُحَمَّد
صفحه231 قرآن کریم
اللَّهمَّ صَلِي عَلِی مُحمَّدٍ و آلِ مُحمَّد
شریعتی: اللهم صلّ علی محمَّدٍ و آلِ محمَّدٍ و عجِّل فرجهم. خیلی ممنون و متشکرم از همراهی دوستان‌مان، شنوندگانی هستند که ما را از رادیو معارف می‌شنوند هر شب حوالی ساعت 22 مخاطبینی هستند که تکرار برنامه را از شبکه‌ی افق می‌بینند، حوالی 8صبح ناشنواهایی که روزهای جمعه ساعت 8 صبح با ما همراه هستند به صورت ویژه و مخصوص به همه‌شان سلام می‌کنم اشاره‌ی قرآنی امروز را حاج آقای عاملی عزیز بفرمایند تا انشاالله از محضر ایشان و شما مرخص شویم.
حجت الاسلام عاملی: بسم الله الرحمن الرحیم. سوره‌ی هود آیه‌ی 82، 83 فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهَا حِجَارَةً مِنْ سِجِّيلٍ مَنْضُودٍ مُسَوَّمَةً عِنْدَ رَبِّكَ ۖ وَمَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ درباره‌ی قوم لوط خدا صحبت می‌کند و از عکس العمل خودش در برابر آن‌ها صحبت می‌کند که چه عذابی بر آن‌ها نازل کردیم شهرشان را زیر و رو کردیم و سنگ‌ریزه‌هایی را با پرنده‌ها فرستادیم که روی هر سنگ‌ریزه اسم مقتول نوشته شده بود؛ یعنی تمام مُسَوَّمَةً عِنْدَ رَبِّكَ و یعنی تمام ذرات عالم شعور دارند وَمَا هِيَ مِنَ الظَّالِمِينَ بِبَعِيدٍ و این سنت دائمی است در این دنیا این‌طور نیست که یک کسی بیمه شود، شرکت بیمه نداریم، مَنْ يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ من جزء الفاظ عموم است مَنْ يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ خراب کردی اثرش را می‌بینی جناب اسماعیل به امام صادق گفت: فرزندش، ما بال المذنبین منّا ما اهل بیت هستیم ما اگر گناه کنیم چه می‌شود آخر و عاقبت‌مان؟ یعنی فکر می‌کرد خدا می‌گوید شما اهل بیت هستید بفرمایید.
شریعتی: تضمین شده است.
حجت الاسلام عاملی: من عمل به، تمام، خراب کردی کتکش را می‌بینی. خدا اولاً عکس العمل خودش را این‌جا بیان می‌کند که ما هیچ وقت تماشاگر نیستیم بر اساس کار شما تصمیم می‌گیریم این جهان کوهست و فعل ما ندا* سوی ما آید نداها را صدا* گر چه دیوار افکند سایهٔ دراز* باز گردد سوی او آن سایه باز* آقای اراکی می‌فرمود: آقای اجتهادی نقل می‌کرد خدا دیر می‌گیرد ولی سخت می‌گیرد. صاحب‌خانه هیچ وقت تماشا نمی‌کند کسی بیاید خانه‌اش را خراب کند به هم بریزد، آلوده کند، عکس العمل هم مناسب عمل است کاری که قوم لوط کرده بودند خیلی شنی بود ضد عقل بود، ضذ فطرت بود باعث می‌شد که نسل منقطع شود آن‌ها عقلاً محکوم بودند، هوا و هوس بود، انحراف بود در قوای جنسی، لذا خدای متعال در برابر آن‌ها ایستاد شما خیال نکنید آن‌ها مثلاً همین‌طوری… فلسفه بافی کرده بودند فلسفه درست کرده بودند می‌گفتند امیال انسان مقدس است آنی که قدسیت دارد قداست دارد میل انسان است. انسان در برابر امیالش باید آزاد باشد اگر جلوی امیال را بگیری مثل چاه نفت از یک جایی منفجر می‌شود.
شریعتی: آن را به چه اصالت می‌دادند.
حجت الاسلام عاملی: بله و می‌گفتند که تنها چیزی که جلوی امیال را می‌گیرد اضاعه ی حق دیگری است متذکر حق کسی را ضایع نمی‌کنیم محدودیت آزادی فقط با اذاعه‌ی حق دیگران است دقیقاً همان است که جدیدا همین الان این‌ها را می‌گوید و لذا حرمت درست کرده اهانت به این کسانی را که به اصطلاح مصری هستند در برابر آن‌ها اهانت‌شان را جایز نمی‌دانند یک کسی بیاید اهانت کند به آن‌ها، به پرچم آن‌ها، به علائم‌شان جرم دارد. سوئد کشور سوئد جرم دارد من موارد قانونی آن را هم دارم هر چند که آمدند اهانت کردند به بالاخره پیغمبر ما، به قرآن اهانت کردند، آن‌جا می‌گویند نه آزادی بیان است آن‌جا می‌گویند بخشی از ملت ما را ناراحت کردید شما، حق ندارید بخشی از ملت ما را ناراحت کنید قانون‌شان است می‌گویند این نفرت درست شود برای بخشی از ملت آن ممنوع است اما نزدیک به دو میلیارد مسلمان ناراحت شوند آن‌جا می‌گویند ایرادی ندارد، در نتیجه خدای متعال تصمیم گرفت و شهرشان را زیر و رو کرد. یک قصه در آن حادثه هست که خیلی خوب است، آمدند حضرت ابراهیم یجادل حضرت ابراهیم یجادل مجادله می‌کرد در برابر آن‌ها، که عذاب نکنید آن‌ها را واسطه شده بود که دفاع کند از آن‌ها، آن‌جا چهار فرشته که آمدند فرشته‌های بزرگ، حضرت میکائیل، اسرافیل، جبرئیل تا این‌ها آمدند حضرت ابراهیم شروع کرد گفت: اگر صد نفر مومن باشد آن‌جا هلاک می‌کنید؟ گفتند: نه، پنجاه نفر باشد می‌کنید؟ گفتند: نه، اگر بیست نفر باشد هلاک می‌کنید؟ گفتند نه، ده نفر باشد هلاک می‌کنید؟ نه، یک نفر باشد هلاک می‌کنید؟ نه، قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا لوط آن‌جاست. گفتند ما می‌دانیم چه کسانی آن‌جا هستند ما آن‌ها را اول از آن‌جا بیرون می‌بریم حضرت لوط و اهلش را آن وقت عذاب می‌کنیم. از این معلوم می‌شود که یک مومن دافع بلا است. ایمان دافع بلا است. و یک انسان صالح در یک شهر ذوی الحقوق آن شهر است چون به خاطر او خدا بلا را دفع می‌کند. انَّ اللّه َ (لَ)يَدفَعُ بِمَن يُصَلِّي عَمَّن لا يُصَلِّي خدا دفع می‌کند بلا را به خاطر نمازگزار از کسی که نماز نمی‌خواند. بمَن يُزَكِّي مِن عَمَّن لا يُزَكِّي خدا بلا را دفع می‌کند به خاطر کسی که به فقرا رسیدگی می‌کند از کسی که به فقرا رسیدگی نمی‌کند.
شریعتی: خیلی خوب نکته‌ی خوبی بود با توضیحات شما و نکاتی که شنیدیم خیلی سپاس‌گزارم دعا کنید و انشاالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام عاملی: یک دعای مختصر اما با برکت اللَّهُمَّ وَأَعْطِنَی مِنْكَ الْأَمانَ، وَاسْتَعْمِلْنی بِحُسْنِ الْإِيمَانِ چه‌قدر جامعیت دارد جه‌قدر فصاحت دارد خدایا ، وَأَعْطِنَی مِنْكَ الْأَمانَ از خودت به من امان بده در امان باشم از عذاب تو، از غضب تو، از این‌که خدای متعال مکروا و مکر الله و الله خیر الماکرین از آن من در امان باشم وَاسْتَعْمِلْنی بِحُسْنِ الْإِيمَانِ زیبایی ایمان را در اعمال من نشان بده یعنی هر کسی عمل من را ببیند بگوید چه‌قدر ایمان زیبایی خودش را در رفتارش نشان داده است. دو کلمه است اما دو عالم است اللّهُمَّ وَأَعْطِنَی مِنْكَ الْأَمانَ، وَاسْتَعْمِلْنی بِحُسْنِ الْإِيمَانِ.
شریعتی: به به چه‌قدر خوب! خیلی از شما ممنون و متشکرم خیلی سپاس‌گزارم از لطف و همراهی‌تان از دعاها و احادیثی که در برنامه خوانده می‌شود یا احیاناً دوستان فرصت نمی‌کنند برنامه را کامل ببینند می‌توانند به کانال ما در سروش و ایتا مراجعه کنند و یا به سایت برنامه که سایت کاملی هم هست شما را دعوت می‌کنیم خیلی ممنون از توجه و عنایت‌تان در رأس همه‌ی خواسته‌ها و در رأس همه‌ی دعاها یک دعا روی دل من و شما همیشه هست و همیشه روی لب‌ها که اللهم عجّل لّولیّک الفرج تا سلامی دوباره؛خیلی ممنون و متشکرم.
اَللهمَّ کُن لولیَّک الحُجةِ بنِ الحَسَنِ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلی ابائهِ فی هذهِ السّاعةِ، وَ فی کُلّ ساعَة وَلیّا وَ حافظاً وقائِداً وَ ناصِراً وَ دَلیلاً وَ عَیناً حَتّی تُسکِنَهُ اَرضَکَ طَوعاً وَ تُمَتّعَهُ فیها طَویلا
فایل صوتی این برنامه
فایل تصویری این برنامه
