شریعتی: بسم الله الرحمن الرّحیم اللّهم صل علی محمّد و آل محمّد و عجّل فرجهم کرامت پیشه‌ای بی‌مثل و بی‌مانند می‌آید، که باران تا ابد پشت سرش بیبند می‌آید، کسی که نسل او را می‌شناسد خوب می‌داند که او تنها نه با شمشیر با لبخند می‌آید همان تیغی که برقش می‌شکافد قلب ظلمت را همان دستی که ما را می‌دهد پیوند می‌آید همه تقویم ها را گشته‌ام میلادی و شمسی نمی‌داند کسی او چند چند چند می‌آید ولی‌الله، سیف‌الله، نورالله علی را گرچه برخی بر نمی‌تابند می‌آید، برای یک سلام ساده تمرین کرده‌ام عمری ومی‌دانم که آخر هم زبانم بند می‌آید. سلام می‌کنم خدمت دوستان و عزیزانم خانمها و آقایان امیدوارم که دعای اللّهم عجل لولیّک الفرج تک تک ما بر درگاه استجابت، خیلی خوشحالیم که خدمت شما هستیم در کنار شما هستیم و شنونده‌های خوب رادیو معارف، مخاطبان خوب شبکه افق که تکرار برنامه را می‌بینند و می‌شنوند امیدوارم که در این ساعات و دقایقی که در کنار شما هستیم دقایق پر بار و مفیدی را تجربه کنیم در محضر حاج آقای عاملی عزیز و نازنین‌مان سلام علیکم و رحمة الله، خیلی خیلی خوش آمدید.
حجت الاسلام عاملی: و علیکم السلام و رحمة الله خیلی سعادت بزرگی است در خدمت عزیزان هموطن هستیم بهترین لحظه‌ها خالصترین عبادات و عنایات خداوندی برای عزیزانم آرزومندم انشاالله خدای متعال همان‌گونه که هست ما می‌خواهیم طبق روایت ما هم همان طور باشیم که خدا می‌خواهد خدای متعال ما را موفق کند در ادای دین نسبت به عنایات و نعمت‌هایی که خدا به ما داده است البته که نمی‌شود حقش را ادا کرد اما در آن باب حداقل یک اراده‌ای خدای متعال از ما ببیند کسانی که گرفتارند از خدای متعال برای عزیزانم رفع گرفتاری مسئلت دارم و خدای متعال را قسم می‌دهیم به اسماء حسنی با عنایت خاصه اعتلای عزت و آسایش ملت ما را مضاعف کند و ما را در خدمت معنویات شهدای معظم ما انشاالله قرار دهد.
شریعتی: انشاالله خیلی خوب، خوش گلیب سیز حاج آقای عاملی، این اصطلاحاتی که گه گاه دوستان از شما به یادگار داریم خیلی جاها به درد می‌خورد خیلی خوش آمدید هفته گذشته بحث ما اینجا تمام شد که عصاره دین چیست؟ از حسن خلق و دوری از غضب شنیدیم از خیرخواهی و نصیحت شنیدیم و ناتمام ماند بحث‌مان یک نسبتی بین خدا و بندگان خدا و ما و حالی که در اختیار ما است هست که این موضوع کلی مباحث جلسات گذشته بود ادامه فرمایشات شما را می‌شنویم و استفاده می‌کنیم.
حجت الاسلام عاملی: خواهش می‌کنم بسم اللّه الرّحمن الرّحیم هم چنان که فرمودید بحث اصلی ما در وظایف مالی است وظایف بسیار خطیری را دین ما تعیین کرده است نسبت به اموال و هم در قرآن و هم در روایات مطرح شده است و بخش بسیار زیبای دین ما است آنهایی که می‌خواهند اسلام شناسی داشته باشند روح کلی حاکم بر شریعت را بفهمند در این باب حتما باید ورود کنند در رفع گرفتاری‌های جامعه ما در پایه ریزی یک اقتصاد آرمانی این مطالب بسیار دخیل است صرفا اینکه عنوانش را بگذاریم احادیث اخلاقی این طور نیست بلکه وظیفه الزامی این روایات و آیات برای ما درست می‌کند ما به عنوان مقدمه گفتیم اول وارد شویم به آن وظایفی که حدود بیست گانه است وظایف مالی را بیان کنیم مقدمتا وارد شدیم به این بحث که اگر دین را بخواهیم در یک کلمه بیان کنیم از چه کلمه‌ای باید استفاده کنیم در این خصوص وارد بحث شدیم بعضی بزرگان آمدند گفتند دین ما در یک کلمه اگر بخواهیم روایت ما یعنی رسول خدا فرموده است که دین یعنی حسن خلق یعنی کسی که حسن خلق ندارد دین ندارد در بعضی از مفاهیم اخلاقی هم این تکرار شده است «لا دین لمن لا حیاء له» کسی که حیا ندارد دین ندارد حسن خلق یک قاب تصویری است از دین ما این اولین بود دومین مطلب این بود که خیرخواهی که مسئله ساده‌ای نیست برای همه این را هم از رسول خدا سوال کردند فرمود النصیحة به طور مطلق چون خیرخواهی یک مسئله باطنی است نیات باطنی انسان در مسیر حوادث خارجی تأثیر دارد از خانه که بیرون می‌آیید اگر شما نیت خیرخواهی داشته باشید یک حوادثی شما می‌بیند اگر نیت خیرخواهی نداشته باشید که چه طور بتوانم مثلاً جیب مردم را خالی کنم چه کار کنم؟ احتکار کنم از اضطرار مردم استفاده کنم آن هم باز در مسیر حوادث تأثیر دارد یک حوادث دیگر پیش روی شما می‌آید. تجربه هم این را بیان کرده است فال بد اگر بزنی مسئله باطنی است اما حوادث را او تعیین می‌کند «اول طاعة اولة ان شدة طاعة شدتة» اگر فال بد زدی واقعاً سفت گرفتی حوادث مناسب با آن برای شما پیش می‌آید اگر نه گفتی که فال بد چیست من در را باز کردم یکدفعه یک سگ سیاهی دیدم کارم بد میشود اینها چیست؟ «الطّیرة شرک بالله» کفارهاش توکل بر خدا است واقعاً چیزی پیش نمی‌آید برای شما، و توکل یک حالت روحی است توکل داشته باشید یک حوادثی برای شما پیش می‌آید نداشته باشید یک حوادث دیگر پیش می‌آید هم چنان که یک کسی در حج شترش گم شده بود حضرت به این مضمون فرمود که «ما سئة 09:02 توکلک ما ضلّت ناقتک» اگر توکل خوبی به خدا داشتی این ناقه گم نمی‌شد حادثه دیگری برای شما پیش می‌آمد حادثه و سرنوشت خوب و لذا باطنیات انسان مسئله ساده‌ای نیست آن باید اصلاح شود باطنیات انسان تأثیر دارد در مسیر حوادث اینهایی که شمردم اینها همه نمونه بود و لذا خیرخواهی یعنی سرنوشت، سرنوشتی که می‌خواهد مکتوب شود چون خیرخواه هستید خدا شأن شما را بالاتر از این می‌داند که شما خیرخواه باشید و خدا خیرخواه شما نباشد؟
شریعتی: ما خوب دیگران را بخواهیم خیرشان را بخواهیم و خدا برای ما شر بخواهد؟
حجت الاسلام عاملی: یک روایت است که حضرت ابراهیم رفته بود که آرد بخرد برای خانه بالاخره یا پول پیدا نمی‌شود یا چه طور میشود دست خالی که برمی‌گشته می‌گوید که هاجر یا ساره که حداقل یک امیدی برایش درست کنیم آن کیسه‌ها را پر از شن و خاک در اینها می‌کند می‌زند بار حیوان که برده بوده است با آن که حداقل اولش ببیند و ناراحت نشود که مثلاً دست خالی برگشته است می‌آید کارش را انجام می‌دهد بعد ساره غذا درست می‌کند می‌گوید که این آردی که آوردی خیلی مرغوب بود این را از کجا آوردی؟ خدا دیده که ابراهیم راضی نیست آن امیدش خراب شود خدا بیاید بالاتر از ابراهیم ظاهر نشود؟ نظام عالم این است سیستم حاکم بر عالم این‌طوری است که وقتی اوصاف خدا را شما می‌بیند با این اوصاف دنیا اداره میشود با هزار و یک اسم خدا، یعنی سیستمی که درست شده است این‌طوری است پش دومی شد خیرخواهی، یعنی خیر همه را بخواهیم که این آثار مبارک خودش را دارد. یک روایت چیز دیگری می‌گوید «هل الدین إلا الحب فی الله»
شریعتی: چکیده و عصاره تمام دین محبت است.
حجت الاسلام عاملی: برای چه انسان محبت داشته باشد؟ انسان‌ها را دوست داشته باشد آدم‌های خوب را دوست داشته باشد بچه‌ها را دوست داشته باشد خانواده خودش را دوست داشته باشد آدم‌های خیر را دوست داشته باشد آدم‌های گنه‌کار را خیرخواه‌شان باشد دوست داشته باشد که آنها را اصلاح کند حضرت عیسی به محله بدنام‌ها می‌رفت آنهایی که زن‌های بدنام بودند می‌گفتند می‌خواهم اصلاح‌شان کنم. میشود به بشریت محبت داشته باشد به صلح و صفا و صمیمیت اگر واقعاً همین باشد دنیا در آتش می‌سوزد؟ که میلیون‌ها انسان جان‌شان را از دست می‌دهند جنگ‌های خانمان سوز اینها ادبیاتی نیست که انسان‌ها به اینجا رسیدند در روایات است که اهل دین الی الحب این است که «هل الدین إلا الحب فی الله و البغض فی الله» یعنی دین این است که تشفی خاطر نکنید دلت را خنک نکنی انتقام نگیری، قلبت بین دو انگشت خدا باشد «قَلْبُ الْمُؤْمِنِ بَینَ الْإِصْبَعَینِ مِنْ أَصَابِعِ الرَّحْمَنِ یقَلِّبُهُ کَیفَ یَشَاءُ» قلب مومن بین دو انگشت خداست خدا هر طوری که بخواهد تصرف می‌کند هوا و هوس تصرف نمی‌کند دلم می‌خواهد و خوشم می‌آید این‌طور نیست لعلّی یقال، اینها نیست این کار را انجام بدهیم مبادا مردم این‌طوری گویند اینها همه جامعه را خراب می‌کند وقتی یک دختر خانمی شخصیت خودش را در شخصیت دیگران جست و جو می‌کند که این طوری بگویند آیات قرآن را زیر پا می‌گذارد اول سوره نور می‌گوید «سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا» چه معامله‌ای است این که آیات و دستورات و مشیت خدا، ابدیت، اگر ابدیت را از دست بدهد همه چیز را از دست دادی این طوری اگر باشد که « الحب فی الله و البغض فی الله» نشود رفتارهای اجتماعی آبستن فاجعه است در روایات است که یک جماعتی از خراسان خدمت امام باقر رسیدند یک مردی تمام پاهایش ترک خورده تمام پاهایش ورم کرده است شما حساب کنید اگر پا ورم کرده است چه طور این راه رفته است بنده خدا؟ حضرت فرمود: ما هذا؟ این چیست چرا پاهایت این طوری شده است؟ گفت یابن رسول الله بعد المسافة، راه خیلی دور بوده است از خراسان تا اینجا که این‌طوری شده است. و الله ما جاء بی ما لیس جعت الّا محبتک اهل البیت، قسم به خدا من را از آنجا نیاورده است به سختی مگر محبت شما کشانده آورده است یعنی این پاهای من است الان داخل پرانتز هم عرض می‌کنم که یک مرد عامی ساده آمد جلو امام حسین پاهایش را دراز کرد گفت یا حسین نگاه کن به خاطر عشق تو پاهایم به چه روزگاری افتاده است از راه دور آمدم، تا این را گفت آن خادم آمد با آن چیزی که در دستش بود زد گفت خجالت بکش پاهایت را جمع کند بیادبی نکن در برابر حضرت، این خیلی دلش شکست رفت کنار ایستاد با دلشکستگی با امام حسین خداحافظی کرد که من مهمانت بودم اما با مهمان این‌طوری معامله نمی‌کردند فردای آن روز آن خادم در به در دنبال آن آقا بوده است سراغ این آقا را می‌گرفته است که امام حسین فرموده که کلید حرم من را به من بده، من تو را به عنوان خادم نمی‌خواهم توچرا آن طوری کردی؟ ذرهای محبت گم نمی‌شود در عالم، حضرت فرمود دروغ می‌گویند کسانی که خیال می‌کنند اثر محبت ما به اهل کتاب نمی‌رسد. اهل کتاب هم ارادت به اینها داشته باشند «و جعل أفئدة من النّاس تهوی الیهم» گفت که حضرت فرمود قسم به خدا تو با ما محشور می‌شوی، قال معکم یابن رسول الله؟ با شما؟ شما که مقام خاصی آنجا دارید قال نعم ما أحبّنا حبل الّا حشره الله معنا، هر کسی ما را دوست داشته باشد سنخیت می‌آورد ذره ذره که دراین ارض و سماست، جنس خود را هر یکی چون کهرباست، ناریان مر ناریان را جاذب‌اند، نوریان مر نوریان را طالبند، انبیا چون جنس علیین بودند سوی علیین جان و دل شدند، کافران چون جنس سجین آمدند، سجن دنیا را خوش آیین آمدند. بعد حضرت فرمود که « هل الدین إلا الحب» دین یعنی حب غیر از این نیست، یعنی کینه نیست، خیرخواهی برای همه است محبت می‌دانید که از خیرخواهی بالاتر است یک وقت خیرش را می‌خواهی یک وقت حب است یک انفعال نفسانی است که می‌خواهی همیشه خادمش باشی، آن را می‌گویند حب، آن وقت حضرت دنبال او گفت قال الله عزوجل: ان کنتم تحبّون الله فتبعونی یحبهم الله. چرا این را گفت؟ گفت حب باید تبدیل شود به تبعیت، حب به تنهایی نباشد باید تبعیت داشته باشد، حالا تا الان سه تا را گفتیم هر سه رمز است هم حسن خلق هم نصیحت هم حب، حکما هم جمع شدند گفتند عصاره کل ادیان را در بیاوریم در کتاب مکارم الاخلاق ابوجعفر نیشابوری است خیلی کتاب خوبی است یک مطلب اخلاقی را می‌آورد روایت و آیات و شعر می‌آورد کتاب قدیمی است اشتباه نکنم انتشارات چاپ دانشگاه تهران است آنجا آورده که جمع شدند عصاره ادیان دین را در بیاورند بنویسند رسیدند به یک تعبیر از امیرالمومنین «یَا بُنَیَّ اجْعَلْ نَفْسَکَ مِیزَاناً فِیمَا بَیْنَکَ وَبَیْنَ غَیْرِکَ» عصاره دین یعنی این، هر چه برای خودت راضی هستی برای دیگران هم همین‌طور، هر چه به خودت روا نمی‌دانی برای دیگران هم روا ندار، یعنی آن را به منزله خودت قرار بده بیگانه ندان خوبی او خوبی من است سعادت او سعادت من است.
شریعتی: این من توسعه پیدا کند.
حجت الاسلام عاملی: بهترین تعبیر، ما همه را گفتیم خدا چه گفته است؟ اگر خدا بخواهد عصاره دین و خلاصه دین را بگوید چه طوری وارد میشود خدای متعال خالق انسان‌ها؟ خدای متعال تعبیرش خیلی جالب است «أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ فَذلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ وَ لا يَحُضُّ عَلى طَعامِ الْمِسْكِينِ» دین یعنی همین این راه را گذاشته است.
شریعتی: أَرَأَيْتَ الَّذِي يُكَذِّبُ بِالدِّينِ.
حجت الاسلام عاملی: أخبرني یعنی خبر بده چه کسی است که دین را تکذیب کند چه قدر انسان‌ها دین را تکذیب می‌کنند چه قدر مشرکان غلیظ شدید همه را کنار گذاشت، فَذلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ بیاعتنای به یتیم است خدا به فکر یتیم است یعنی به فکر انسان‌ها است آن روز اولی که ما را به کره زمین فرستاده است فرمود « فَلا خَوفٌ عَلَیهِم و لا هُم یَحزَنونَ» از اول فکر غم و غصه ما را کرد فَذلِكَ الَّذِي يَدُعُّ الْيَتِيمَ، یعنی خدا راضی نیست که یتیم احساس خلأ عاطفی داشته باشد جامعه باید این خلأ را پر کند، وَ لا يَحُضُّ عَلى طَعامِ الْمِسْكِينِ، نه تنها خودش اصعام مسکین کند بلکه به طعام مسکین تشویق کند یعنی یک جریان فرهنکی راه بیندازد ساماندهی مالی کند آنهایی که در جامعه مسکین هستند یکه خوار نباشد شهر در یک شهر گرسنه بخوابد خدا آنجا را نگاه نمی‌کند الان ببینید چه تعبیری می‌گوید خدای متعال، اینها همه مقایسه است در اجزای دین، که یک شکل هندسی اگر نگاه کنیم دین را آنهایی که از حجر زیرین هستند تمام رهبریت صالح است اگر رهبریت صالح را اعلام نکنید در بیست و سه سال هیچ کاری برای ما نکرد مقایسه است دیگر من یک ماه رمضان این را بحث کردم و کسانی که زبان آذری را بلدند یک ماه این مقایسه‌‌ها را درآوردم اصلاً بهترین و بالاترین مقایسه این است که حضرت فرمود تمام واجبات در برابر امر به معروف و نهی از منکر « كَنَفثَةٍ في بَحرٍ لُجِّيٍّ» تمام عبادات حج و نماز و روزه و احیای شب قدر را بگیر مثل رطوبت نوک سوزن است اما امر به معروف و نهی از منکر دریاست. مگر نمی‌خواهی ثواب ببری؟ خانمی که به کلاس قرآن می‌روی می‌خواهی ثواب ببری دیگر، بالاترین ثواب این است که آن آداب غلطی که شما خانمها درست کردید یکی را اصلاح کن من به عنوان کارشناس دین ضامن می‌شوم که به هزار جلسه قرآن‌تان می‌ارزد. رسم و رسومی که الان سن دختر خانم و آقا پسر و…
شریعتی: سخت گیری‌هایی که در ازدواج می‌کند.
حجت الاسلام عاملی: خدای متعال انبیا را که فرستاد « وَ یَضَعُ عَنهُم اِصرَهُم وَ الاَغلالَ الَّتی کانَت عَلَیهِم» پیغمبرها اگر مبارزه نکنند با این آداب و رسوم کمر شکن رسالت خود را انجام ندادند خدا می‌گوید باید بروی و آداب و رسوم غلط را ریشه کن کنی، پیغمبر ما بهترین دختران انصار را می‌داد به مهاجرین اعتراض شد می‌دانید که مهاجرین فقیر بودند ثروت‌شان مانده بود در مکه، انصار خیلی ثروتمند بودند اعتراض شد یا رسول الله شما چه می‌کنید؟ حضرت فرمود می‌خواهم ازدواج بعد از من آسان باشد از خانواده خودش هم شروع کرد که الان یادم نیست که زینب بنت…. را دختر زبیر یا یک کسی دیگر حضرت از فامیل خودش شروع کرد که نگویند که خودش این کار را نمی‌کند از دیگران این کار را شروع کرده است این سنت پیغمبر است؟ خدا فرمود بترسید از اینکه با سنت پیغمبر مخالفت کنید اگر مخالفت کنید فتنه و عذاب جامعه شما را می‌گیرد. «فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ» سیره پیامبر در ازدواج، در جهیزیه، در نوع انتخاب شریک زندگی که در همه اینها پیامبر سیره و سنت دارد که همه جز کلمات جامعه است حالا شما می‌خواهید ثواب ببرید بسم الله امر به معروف و نهی از منکری داشته باشید نسبته فرزندان‌تان، نسبت به جامعه، نسبت به مهمانی که رفتی دیدی منکراتی آنجا است یک کلمه بگویی در این خصوص انگار که یک ابدیت بزرگی را برای خودت آماده کردی یعنی جامعه نباید بی‌خیال و تماشاگر باشد.
شریعتی: و تمام آن نکاتی که شما عرض کردید از چکیده دین در همین نکته نهفته است هم خیرخواهی هم حسن خلق باید باشد هم محبت.
حجت الاسلام عاملی: آمریکایی‌ها آمدند کتاب‌های درسی برخی کشورهای عربی را تغییر دادند گفتند آیات جهاد ممنوع، آیات برائت من المشرکین ممنوع، آیات امر به معروف و نهی از منکر ممنوع همه را گذاشتند کنار کتاب‌های درسی آنها را خودشان تدوین کردند اما امر به معروف و نهی از منکر چیزی است که در اروپا هم هست در آمریکا هم هست موسساتی که حساسند به اینکه قوانین غلطی تصویب نشود یا محیط زیست خراب نشود یا حقوق خانمها صدمه نبیند اینها همه امر به معروف و نهی از منکر است دیگر، جامعه نمی‌تواند بدون صیانت عمومی زندگی کند «و لو انّ اهل القری امنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم برکات من السّماء و الأرض» اگر جامعه به صورت جمعی بیاید تقوا داشته باشد و پاکی و طهارت داشته باشد خدا می‌گوید که ما برکات را نازل می‌کنیم یک مقایسه‌ای هم ذکر می‌کنم شما ملاحضه کنید ذائقه دین ما را بعد بحث را ادامه دهیم امام حسن مجتبی اعتکاف داشتند در مسجدالحرام با ابن عباس یکی آمد گفت که آقا جان من طلبکار دارم بدهکارم طلبکار جلوی من را گرفته و نمی‌گذارد به خانه بروم زن و بچه‌ام منتظرند او من را رها نمی‌کند می‌گوید پول من را بده، حضرت فرمود من که اینجا پول ندارم گفت آقا پول نداری آبرو که داری یک عده در قیامت غصه می‌خورند که چرا از آبروی‌شان استفاده نکردند امثال مثلاً خودم را عرض می‌کنم یک آبرویی داریم نزد بعضی می‌توانیم از آبروی‌مان استفاده کنیم و گره کار کسی را حل کنیم نه اینکه بگوییم نه من می‌شکنم و اینها، بشکنی که ثوابت بیشتر میشود شیری دان که صف‌ها بشکند شیر آن دان که خود را بشکند، چه اشکالی دارد گفت آقا از آبرویت استفاده کن گفتند ایراد ندارد بلند شدند ابن عباس دستش را گرفت کجا می‌روی تو معتکف هستی گفت ابن عباس خودم از جدم شنیدم که هر کسی غم و غصه کسی را زایل کند حاجتش را برآوده کند بهتر است از مقایسه و جمال دین را ببینید نه هزار سال عبادت کند «قیام اللیل و صیام النهار» نه هزار سال چه کسی می‌تواند عمر کند. ببینید برای نه هزار سال خدا بخواهد ثواب بدهد که شبش در قیام گذشته است روزش در روزه و صیام گذشته است ثواب یک چیزی است که اصلاً مرز متوقع میشود اما این از آن بالاتر است یعنی حرمت انسان‌ها برای من بالاتر از این است که در برابر من قرار بگیری و نماز بخوانی، پیامبر نماز می‌خواند یکدفعه نماز را با سرعت خواند و تمام کرد گفتند ما حدَثَ یا رسول الله؟ چرا نماز را این‌طوری خواندی؟ حضرت فرمود مگر نمی‌بینید که بچه گریه می‌کند؟ یعنی راحتی بچه بالاتر از این است که من چند لحظه با خدا بیشتر صحبت کنم، کجای این دین را تو می‌خواهی عیب بگیری؟
شریعتی: و ما اینها را هنوز نشان ندادیم آنگونه که باید.
حجت الاسلام عاملی: آن کسی که آمده است قرآن را نعوذ بالله آتش زده است اصلاً می‌داند که در ذات این دین چه عظمتی خوابیده است؟ یعنی این حرفها را بشنوند خودشان آتش بگیرند و بسوزند که چه اشتباهی کردیم!
شریعتی: و متأسفانه حاج آقا همه ما نماینده خوب و مبلغ خوبی نیستیم یعنی اگر ما رفتارمان درست و محکم و متقن باشد با تمام این زیبایی‌ها به نظرم قرآن آن گونه که باید شناخته شده در تمام دنیا می‌شناسند آن را با تمام معارفش آشنا می‌شوند.
حجت الاسلام عاملی: و الان شدیداً به این است که ما همه مبلغ خوبی برای این زیبایی‌های دین‌مان باشیم چون سوار بر امواج آتئیست‌ها وارد شدند و شبهاتی درست کردند دانش‌آموزان ما ذهن‌شان را به این دین مغشوش کردند برخی از دانش‌آموزان را، اگر ما زیبایی‌های این دین را تبیین کنیم امام رضا فرمود «فَإِنَّ النّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحاسِنَ کَلامِنا لاَتَّبَعُونا» مطالب ما را به مردم برسانید اگر بدانند که چه مطالب زیبایی دارد همه دنبال ما می‌آیند آن کسی که در هلند یک فیلم سیزده دقیقه‌ای درست کرد به نام فتنه حدود پانزده سال پیش، و حمله کرد به قرآن و آخر فیلم هم قرآن را پاره کرد او معاونش را مأمور کرده بودند برود تحقیق کند و عیب و ایرادی از قرآن در بیاورد که در فیلم مثلاً بیشتر این را نشان بدهند رفته بود قرآن را که خوانده بود آخرش گفته بود اشهد ان لا اله الا الله، و اشهد ان محمد رسول الله، قرآن خیلی عجیب است این آیاتش چنان انسان را می‌گیرد، انگار یک گمشده هزار ساله را پیدا کرده است یک سنخیتی با روح انسان که عاشق ابدیت و بقاست عاشق جمال و بزرگی است و می‌خواهد از این چاه بیرون بیاید این جهان چاهی است تاریک و تنگ هست بیرون عالمی بی بو و رنگ، تمام کلمات و آیات و مفاهیمش همه اصل است حالا من یک روایتی برای عزیزانم می‌خوانم آن قدر این روایت عجیب است در شناختن دین، کسی می‌خواهد دین ما را بشناسد، روایت حضرت موسی با خدا است. آقای اشتهاردی می‌فرمودند که حضرت امام همیشه به ما میگفت روایات را با خصوصیاتش معنا کنید مثلاً امام صادق می‌گوید من هر روز به پدرم دو رکعت نماز می‌خوانم این را با خصوصیتش معنا کنید یک امام برای یک امام هر روز دو رکعت نماز می‌خواند معلوم میشود که آنجا دار، دار احتیاج است امام هم باشی احتیاج داری، چون محمد بود محتاج الیه بهر او فرمود صلوا علیه، حالا با خصوصیاتش معنا کنید خدای متعال خطاب می‌کند به حضرت موسی وحی می‌کند که هیچ عمل خالصی برای من انجام داده‌ای؟ سوال کننده چه کسی است؟ خدا، مسئول کیست؟ حضرت موسی، سوال چیست؟ عمل خالص، یعنی چه مگر میشود پیامبر آن هم پیغمبر اولوالعزم عمل غیر خالص انجام دهد؟ آن هم حضرت موسی که خدا چه قدر حضرت موسی را دوست دارد؟ از هیچ پیامبری خدا این قدر به اندازه حضرت موسی ذکر و خیر نمی‌کند، می‌گوید برای من عمل خالص انجام دادی؟ حضرت موسی گفت بله، گفت چه کار کردی؟ گفت نماز خواندم خالصانه برای تو نماز خواندم. خدای متعال فرمود تو نماز خواندی که از پل صراط بگذری این برای من نیست نشان می‌دهد که از صراط بخواهی رد شوی نماز، صراط چیست؟ صراط انسانیت، «الصورة الإنسانيّة و هى الصراط الممدود بين الجنّة و النار» نماز آن را درست می‌کند نماز می‌گوید نباید این غصبی باشد نماز می‌گوید بدنت باید پاک باشد آلوده نباشد خونت باید از سیئات و رذائل اخلاقی پاک باشد با کبر و تکبر نماز نمی‌شود. «لِلصَّلاةِ أربَعةُ آلافِ حدٍّ» نماز چهار هزار حدود دارد هر حدش یک ارزش انسانی است نماز انسان را درست می‌کند خدا گفت قبول نیست. گفت خدایا من روزه گرفتم گفت روزه گرفتی که سپر از آتش جهنم باشد برای من نیست برای سپر است الان بعضی که روزه نگرفتند شما حساب کنید ما برای ابدیت خودمان سپر از جهنم درست کردیم ضرر کردیم تو می‌خواهی بدون سپر وارد معرکه شوی؟ چه مصیبتی، روز عاشورا وقتی سر امام حسین را بریدند از بطران عرش ندا داده شد خدا شما را موفق نکند که روزه بگیرید و فطر را درک کنید کسی که روزه‌اش را خورده است رفت در ردیف قاتلین امام حسین قرار گرفت، گفت آن هم قبول نیست روزه سپر از جهنم است گفت خدایا من تسبیح و تحلیل و این همه ذکر گفتم گفت تسبیح و ذکر گفتی درجهات در بهشت بالا می‌رود آن هم برای من نیست حضرت موسی عاجز ماند که چه طور با خدا صحبت کند؟ هر چیزی می‌گوید خدا یک جوابی می‌دهد.
شریعتی: من برای خود خود خدا چه کردم؟
حجت الاسلام عاملی: خالص برای من چه کردی؟ اینها برای من نیست حضرت موسی گفت خدایا پس چه کنم که خالص برای تو باشد؟ به به! گفت موسی یک گرسنه را سیر کردی آن برای من است، گفت موسی برهنه که لباس نداشت برایش لباس خریدی آن برای من است، و مطلب سوم گفت موسی عالمی را اکرام کردی در جامعه باید علم را اکرام کنی عالم را اکرام کنی با این سومی خدا شاهکار کرد، در این سومی چرا؟ خدا رحمت کند علامه جعفری را می‌فرمود بعضی حرفها حرف‌های نهایی است میگفت یکی از غربی‌ها جمله‌ای گفته است حرف نهایی است گفته است اگر اشک‌هایی که برای گرسنگی گرسنگان و برهنگی برهنگان ریخته شده است هزار به یک آن اگر ریخته می‌شد برای کسانی که از نظر روحی گرسنه‌اند الان روی کره زمین نه گرسنه‌ای بود نه برهنه‌ای، این سومی آن را درست می‌کند، از جهت روحی گرسنه است، عالم بیاید از نظر روحی « وَ ما يَعْقِلُها إِلَّا الْعالِمُونَ» عقل با علم رشد می‌کند این از آیات شاهکار قرآن کریم است تمام فضیلت انسان نسبت به غیر انسان عقلش است عقل که رشد کند خدای متعال در اینجا رساند که دین یعنی چه؟ واقعاً بالاترین مقایسه بین اجزای دین بود که خدای متعال کرد.
شریعتی: خیلی لطیف و دقیق بود.
حجت الاسلام عاملی: ما الان مقدمه را تمام کردیم بیست مورد را می‌خواهیم شروع کنیم. اولین مورد یک اشاره‌ای کنیم بعد بماند اولین مورد این است که مالی که شما دارید مال حلال باشد از غیر حلال نباشد بزرگ‌ترین وظیفه نسبت به مال این است که باید منشأ حلال داشته باشد مقصد را منشأ درست می‌کند یعنی از هر کجا آن را پیدا کردی آن تعیین می‌کند که این کجا باید مصرف شود، خیلی حرف دقیقی است که پول کجا مصرف شود.
شریعتی: مبدأ و مقصد با هم یکی هستند.
حجت الاسلام عاملی: حقوق واجبه را نداده است یک فرزندی خدا مسلط کرده است یک دعایی را عزیزان دعای عجیبی است پیغمبر ما مکرر این را خواند «اَللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ وَلَدٍ يَكُونُ عَلَيَّ رَبّاً وَ مِنْ مَالٍ يَكُونُ عَلَيَّ ضَيَاعاً وَ مِنْ زَوْجَةٍ تُشَيِّبُنِي قَبْلَ أَوَانِ مَشِيبِي» خدایا به تو پناه می‌برم یک فرزندی داشته باشم که برای من خدایی کند مسلط شود بر من، و همسری که قبل از اینکه من پیر شوم باعث شود که من پیر شوم.
شریعتی: من را پیر کند.
حجت الاسلام عاملی: اینجا الکسب الحرام یادمان باشد، الکسب الحرام یقین فی الذریّة، با آب طلا باید نوشته شود کسب حرام در ذریه خود را نشان می‌دهد، در فرزند خودش را نشان می‌دهد کسب حرام، و یک وقتی دفتر امام جمعه رفتم مردی دیدم تمام خون بود گفت پسرم این بلا را سرم آورده است ته آن برسیم خودش با پدرش این چنین معامله‌ای کرده است سر پدر را گرفته بود می‌کشید روی زمین در خانه رسیدند به یک نقطه‌ای پدر گفت دیگر بس است گفت چرا؟ گفت چون من پدرم را تا اینجا کشاندم، با یک قصه تمام کنم در یکی از شهرهای ایران اسم نمی‌آورم اهالی آن شهر خودشان می‌دانند من چه می‌گویم خیلی وقت پیش یک بچه دبستانی گم شد بعد معلوم شد که در یکی از باغات اطراف آن شهر این طفل کشته شده است اصلاً شما توجه کنید که با یک طفل، میشود این چنین کرد؟ من یک رفیقی در کشور آلمان دارم سعایت کرده بودند که این جزء حزب الله است یک سال استغفارات دولت آلمان این را تحت نظر گرفته بود دیده بود که این طوری نیست افسر آمده بود چون فهمیده بودند این جرمی ندارد با او خوش و بشی کند صحبت کند می‌گوید افسر آمد دیدم این افسر تمام است معارف شیعه را بلد است، این افسر شروع کرد از کربلا برای من صحبت کرد گفت آن چنان که دل شما برای علی اصغر سوخته است دل ما هم سوخته است طفل، دنیا احساسش برای طفل است هفته دوم باز یک دانش‌آموز دیگری آن طوری جانش را از دست داد.
شریعتی: یعنی تبدیل شده بود به یک زنجیره.
حجت الاسلام عاملی: سریالی، نمی‌توانستند پیدا کنند چون جز جرم‌های کلیشه‌ای نبود تا اینکه از تهران یک اکیپی رفت آنجا پیدا کردند که یک پسری با موتور گازی آن زمان مثلاً با پفک و اینها بچه را سوار می‌کند می‌برد و این جنایت را می‌کند این را قبل از اینکه اعدام کنند دادند دست کارشناسان.
شریعتی: که انگیزه‌اش چه بوده و چرا این کار را کرده است؟
حجت الاسلام عاملی: یکی کتابی است پشت دیوار ندامت رفتند آنها که مجرم‌های بزرگند با آنها مصاحبه کردند چاپ کردند خیلی به درد می‌خورد که ما بدانیم که چرا این جرم و مجرم‌ها درست می‌شوند؟ نظرشان را آنجا نوشتند یک کارشناسی گفته است که این پدرش خشن بوده است یک کارشناسی گفته این فیلم‌های خشن نگاه می‌کرده است، یک کارشناسی در دوران کودکی این را گاز گرفته است در روحش تأثیر گذاشته است، من خیلی غصه خوردم که یک کسی نگفته بود که مال حرام را به این بچه دادند شاید به این نقطه رسیده است افلاطون می‌گوید که علّموهٌ و کفا، به بچه‌ها شما علم یاد بدهید بس است، علم بچه را درست می‌کند یکی از علما می‌گویند که به بچه شما نان حلال بدهید اقتضای نان حلال این را درست می‌کند «الحلال قوت الانبیاء»حلال قوت انبیا است حالا کسانی که دنبال حلالند برای آنها یک حدیثی می‌خوانم بس است «الحلال ليس ياتيك الا قطرة قطرة و الحرام ياتيك كالسيل».
شریعتی: حلال قطره قطره می‌آید…
حجت الاسلام عاملی: خیلی راحت میشود معاملات حرامی که درست میشود وارد می‌شوند نسل‌شان را تباه می‌کنند آقای شریعتی از نسل گاهی سوال میشود «قُوا أَنْفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارًا» مال حرام در نسل افتاد در محشر و برزخ تمام باید جواب نسل را بدهند که با اقتضای آن مال حرام اینها این مسیر وحشتناک را پیدا کردند.
شریعتی: آنگونه که در تاریخ آمده است که امام حسین وقتی این جنایات را دید حضرت فرمود شکم‌های‌تان از حرام پر شده است.
حجت الاسلام عاملی: بطونک من الحرام، تا امام کش شدید چون حرام خوردید امام کش شدید. مطلب بسیار دقیقی حضرت فرمودند.
شریعتی: خیلی ممنون و متشکرم از شما حاج آقای عاملی انشاالله زندگی ما بر پایه حلال پر برکت باشد انشاالله برای مشارکت در قربانی ماه ذیقعده همچنان فرصت هست می‌توانید همراه شوید عدد 14 را به 20000303 می‌توانید مشارکت کنید نحوه مشارکت می‌آید در کانال ما در سروش و ایتا یا به سایت ما ضمن تشکر از حاج آقای عاملی عزیزمان آیات کلام وحی را خواهیم شنید برمی‌گردیم در دقایق پایانی همراه شما هستیم و در کنار شما بفرمایید خواهش می‌کنم.
اللّهم صل علی محمّد و آل محمّد
صفحه315قرآن کریم
اللّهم صل علی محمّد و آل محمّد
شریعتی: اللّهم صل علی محمّد و آل محمّد و عجل فرجهم خیلی دعا کنید خیلی‌ها التماس دعای ویژه گفتند مریض دارند گرفتاری دارند مشکلاتی هست سر راه زندگی‌ها برای حل این مشکلات دعا کنید برای شفای مریض‌ها برای عاقبت بخیری جوان‌ها انشاالله به حق این آیه‌های نورانی قرآن کریم حال دل مردم عزیزمان خوب باشد و انشاالله رزق و برکت به سمت زندگی‌شان سرازیر، اشاره قرآنی را حاج آقای عاملی بفرمایند که حسن ختام برنامه امروز ما خواهد بود.
حجت الاسلام عاملی: بسم الله الرحمن الرحیم قرآن از زبان حضرت موسی نقل می‌کند که « لَا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنْسَى» خدای من نه خطا می‌کند نه چیزی را گم می‌کند و نه چیزی را فراموش می‌کند در برابر فرعون این حرف را می‌زند این در واقع بیان می‌کند که نظامی که حاکم است بر دنیا یک نظامی است که امکان فراموش کردن نیست کار خوبی کردید شما فراموش نمی‌شود اثرش را می‌بینید کار بدی کردید این فراموش نمی‌شود اثرش را می‌بینید حتی به اندازه یک ذره هم باشد از چشم نمی‌افتد ذرهای خاک در این میکده ضایع نشود «و من مثقال ذرةٍ خیرً یره» و خداوند از زبان حضرت لقمان آیه‌ای آورده است آن قدر این آیه خوب بوده است که خدا این را آورده است « يا بُنَيَّ إِنَّها إِنْ تَكُ مِثْقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَكُنْ في صَخْرَةٍ أَوْ فِي السَّماواتِ أَوْ فِي الْأَرْضِ يَأْتِ بِهَا اللهُ» اگر به اندازه حب‌های خردل که هزار خردل بریزی ترازو تکان نمی‌خورد در یک صخره یا آسمان یا زمین باشد گم شده باشد که این ذره را در این کائنات میشود پیدا کرد آن را هم خدای متعال می‌آورد آن هم اثرش را می‌بینی در روایت است اگر چیزی کمتر از ذره بود خدا آن را می‌آورد یکی از ائمه یکی آمد گفت والی اهواز آدم خوبی است به او بنویس که در مالیات من را ملاحضه کند حضرت نوشت و آخرش نوشت والله سائلک حتی أن الذّره و الخردل، خدا از تو سوال خواهد کرد حتی أن الذرة و الخردل، به اندازه ذره باشد یا خردل باشد باز هم سوال می‌کند شما حساب کنید عرصه قیامت را قاب تصویر محشر را، آن عالمی که در آن ذرهای هدر نیست یک ذره هم پاداش و عقوبتش داده میشود چه جمالی پیدا میشود آنجا؟ بالاترین جمال در روز قیامت است اینکه حضرت تکرار کرد که مالک یوم الدّین، در نماز غش کردند اینها با چشم عین می‌دیدند آن صحنه را که میگفت مالک یوم الدین، شما حساب کنید که روز قیامت چه‌طوری است؟ « وَنَضَعُ الْمَوَازِينَ الْقِسْطَ» میزانی که خودش قسط است میزان را به قسط اضافه نمی‌کند قسط را وصل می‌آورد برای میزان، ترازویی که خودش قسط است یک طرفش سنگ می‌گذارند یک طرفش جنس می‌گذارند آن طرفی که سنگ می‌گذارند حق است کسی اگر کارش حق نیست لباس پوشیدنش حق نیست حرف زدنش حق نیست سیاست و تربیت و تجارتش حق نیست، حق یعنی آن میزانی که خدا حق در قرآن معنی وسیعی دارد همه اینها خدا معیار را معین کرده است آن معیار نباشد حق نیست خدا می‌گوید که تو که ترازو نداری. « فَلا نُقیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَزْناً» آیه قرآن است می‌گوید وزن ندارد ما ترازو برایشان بگذاریم اینها را می‌آوریم « فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا» یک نفسی ظلم نمی‌شود « وَإِنْ كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ أَتَيْنَا بِهَا ۗ وَكَفَىٰ بِنَا حَاسِبِينَ» به اندازه دانه خردل هم باشد ما باید تکلیفش را مشخص کنیم هیچ دادگاهی در دنیا نمی‌تواند حبه خردل را به ترازو بیاورد ذره را به ترازو بیاورد چون ابزارش را در دنیا ندارد اما ترازوی آخرت تمام ابزار آماده است ابزار چیست؟ همان که خدا فرمود که « إِنَّا كُنَّا نَسْتَنْسِخُ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» حضرت علی فرمود « اتقوا معاصى الله فى الخلوات فان الشاهد هو الحاكم» محکمه شاهد کسی دیگر است حاکم کسی دیگر است در دنیا حاکم پشت میز نشسته شاهد می‌آید شهادت می‌دهد برود اما اگر حاکم خودش شاهد باشد دیگر مفری نیست آنجا می‌گوید « أَيْنَ الْمَفَرُّ كَلَّا لَا وَزَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ يَوْمَئِذٍ الْمُسْتَقَرُّ يُنَبَّأُ الْإِنْسَانُ يَوْمَئِذٍ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ بَلِ الْإِنْسَانُ عَلَىٰ نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ وَلَوْ أَلْقَىٰ مَعَاذِيرَهُ».
شریعتی: آقا خیلی ممنون و متشکرم از شما امیدوارم که رحمت حق تعالی و دست گیری نبی مکرم اسلام و امیرالمومنین و فرزندان آنها دست ما را بگیرند و از آن روزی که روز حسرت است و از آن فزع اکبر همه ما را نجات دهند انشاالله حاج آقای عاملی دعا کنید و انشاالله خداحافظی کنیم.
حجت الاسلام عاملی: یک دعای خوبی عزیزان یاد بگیرند که با خدا وقتی صحبت می‌کنید حاجت می‌خواهید ممکن است خدا چه بگوید؟ بگوید نه تو الان فلان کار را خراب کردی یا بگوید نه فلان کار را کردی، یعنی به زبان محلی ما خدا می‌گوید آخر تو این کار را کردی، ما می‌خواهیم به خدا بگوییم که خدایا شأن تو بالاتر از این است که بگویی آخر و آخر، یعنی با من مداغه نکنی من با عملم مقایسه نکنی شأن تو بالاتر است تو بزرگی من کوچکم آن دعایش را من از حضرت امام سجاد آوردم «الهی أنت أوسع فضلا و أعظم حلماً» تو فضلت بالاتر است حلمت بالاتر است که «مِن أن تُقایسني بعملي أو أن نستزلنی بخطیئتی و ما أنا یا سیدي و ما خطري؟» بگوید که آن کار را کردی آن کار را کردی.
شریعتی: دانه به دانه حساب کنی.
حجت الاسلام عاملی: أو أن نستزلنی بخطیئتی و ما أنا یا سیدي و ما خطري؟» یا به خاطر خطاهایم من را هول دهی به طرف بدبختی‌ها شأن تو خیلی بالاتر است، خدایا من آتش باشم کجا را می‌سوزانم که می‌خواهی به من گیر بدهی که این کار را کردی؟ من آتش شوم کجا را می‌سوزانم که به من می‌خواهی سخت بگیری؟ با این ادبیات با خدا صحبت کند سنگ را پاره می‌کند.
شریعتی: محشر است آقا خیلی سپاسگزارم و ممنونم از شما، دلی سبز و تناور داشت گلدان نگاهی خیره بر در داشت گلدان، دو رکعت ندبه خواند و منتظر شد نباریدی ترک برداشت گلدان، و ما همچنان چشم براه آمدن شما هستیم تا سلامی دوباره.
فایل صوتی این برنامه
فایل تصویری این برنامه
